KGU News >>Văn học >>Ký - Luận
KGU Tạo bài viết  
Thứ ba 18 Tháng bẩy. 2017

Kể chuyện về cây lạc, quả lạc




Tác giả: NghiPH


Nhân ngồi bóc lạc, nhớ lại mấy mẩu chuyện liên quan đến cây lạc, quả lạc.

1. Lạc nghĩa vụ, lạc bị chuột công mất

Quê tôi có một ít đất trồng được lạc tại các cánh đồng nho nhỏ như Mả Vũ, Tây Đình, Mỏm Ngang, Viên Non, Hậu Bành.


Đây là các chân ruộng cao dùng cho trồng mầu và trồng lúa nếp. Muốn trồng được lúa nếp cần đưa nước lên các cánh đồng này. Nước trong các con ngòi khá xa, muốn đưa lên ruộng cao cần tát bằng cả gầu sòng, gầu giai qua 3 bậc mới tới. Rất vất vả. Quê tôi không có được hệ thống dẫn nước như ở các tỉnh Tây Bắc nước ta. 

Thời tôi còn ở quê đi học,  loại đất này được chia cho các gia đình làm kinh tế phụ. Đất này được gọi là đất 5% (5% trên tổng diện tích đất nông nghiệp của hợp tác xã được chia theo nhân khẩu của từng hộ gia đình). Nói là đất làm kinh tế phụ nhưng nó có vai trò rất quan trọng đối với cuộc sống của các gia đình. Ai nấy điều ra sức đầu tư thâm canh trên diện tích đất ít ỏi này.


Mảnh ruộng 5% nhà tôi được quay vòng 3 vụ: Đầu năm trồng rau cải, rau diếp, bắp cải, xu hào, súp lơ. Sau đó chuyển sang trồng lạc, trồng khoai. Vụ 3 trồng lúa nếp để làm bánh vào dịp Tết và đồ xôi khi nhà có giỗ.


Nhà tôi trồng lạc nhưng không được ăn. Cán bộ huyện về tuyên truyền là lạc là cây chiến lược, hột lạc được thu gom để bán cho các nước XHCH. Ông chủ tịch huyện nói ở đình làng: Mỗi một củ lạc đổi được một cái đinh bu lông để xây cầu, sửa cầu như cầu Hàm Rồng Thanh Hóa, cầu Non Nước Ninh Bình đấy, bà con ạ! Vì vậy, bà con xã viên phải dành lạc mẩy để làm nghĩa vụ với Nhà nước, chỉ được ăn những củ lạc non, lạc lép thôi!


Rất may, Nhà nước có cho phép các gia đình giữ lại một ít lạc mẩy để làm giống vào vụ sau. Lạc giống được phơi khô, cất vào cái chum có chèn tro bếp hoặc trấu để chống ẩm. Chum được đậy kỹ, chằng buộc cẩn thận, thế mà có năm khi mẹ tôi lấy ra để chuẩn bị đi trồng thì chỉ còn một ít. Mẹ lại phải ra chợ mua thêm lạc giống. Cá biệt có những nhà vẫn thấy đầy chum không vơi đi tý nào, thế mà đổ ra chỉ thấy rất ít các quả lạc. Không biết các con chuột chui vào lối nào để công quả lạc về tổ?

2. Trồng lạc ngược

Tôi được nghe các cán bộ thế hệ trước kể rằng, có thời cán bộ, công chức, viên chức cơ quan tôi phải đi lao động tự túc một phần lương thực, thực phẩm.


Các cán bộ nghiên cứu kỳ cựu của Viện tôi thời ấy là những cử nhân tốt nghiệp Luật khoa của Đại học Đông Dương, đều là con của các gia đình khá giả. Có mấy bác đã đi làm tri huyện. Cách mạng Tháng Tám nổ ra, các bác theo chính quyền mới. Có bác làm bộ trưởng, có bác làm Chánh văn phòng Bộ có bác làm chánh án tòa án liên khu... Sau này vì những lý do khác nhau, các bác về Viện tôi làm công tác nghiên cứu về luật học. 


Năm ấy các bác được cử về Bắc Ninh trồng lạc. Do chưa biết mầm của lạc là nơi ra rễ nên một số bác khi trồng đã đưa mầm lạc lên phía trên rồi lấp đất. Mấy cán bộ trẻ mới bổ sung về cơ quan đã bới lên trồng lại cho các bác!

3. Uống nác mới với lạc luộc, lạc rang

Hồi đi lính đóng quân ở Nghệ An, Hà Tĩnh tôi thường được bố mẹ, các chị, các em trong các gia đình  cho ăn lạc luộc (hoặc rang), khoai lang luộc với nác mới. Các mẹ cho chè xanh (dùng cả cành) vào các nồi đất để nấu. Được ăn khoai, ăn lạc với chè xanh thật tuyệt vời. Cuộc đời lên tiên!     

 

 


Người post: NghiPH

Ngày đăng: 18-07-2017 23:11






Xem 31 - 40 của tổng số 43 Comments



Từ: LuongDT
21/07/2017 21:28:08

Hi, Cái tuổi thơ "kỳ lạ' đó vẫn kéo dài đến tận bây giờ đấy GS Phư ah. Nó giống như ai đó đã viết trong một bài thơ khá nổi tiếng.



Từ: Guest Pt Thơ
21/07/2017 17:20:48

Anh Nghị. Thích bài viết của anh lắm. Xin cho em hỏi, tên Bác Tổng của anh có phải là quan Chánh Tổng không ạ?


Em xin cảm ơn chia sẻ của anh Khánh, anh Phư. Em thích sự chia sẻ này lắm ạ.


Bạn Lạc, thật là muốn gọi anh Lạc 3Chai..., mà không biết có đúng không??? Đọc "còm" và nhìn ảnh, thì khỏi phải nói chắc bạn cũng biết. 



Từ: Guest Lạc
21/07/2017 17:10:00




@ Bác Phư. ‘Tuổi thơ kỳ lạ" là câu mà bác có thể tặng cho thế hệ anh chị em chúng ta, như những hạt lạc còn lại sau xuất khẩu, đã gắng nẩy mầm chọc đất chui lên và trưởng thành đến ngày nay.


@ Bác Nghị. “Triền đê”, từ rất chính xác, nghe là hình dung được ngay nó như thế nào.


@ Bác Khánh. Hương vị món ăn quê bác đậm đà lắm, hòa với tiếng nói tiếng cười của các cô các bà tạo ra bản sắc rất riêng. Ở Hà Nội có đôi quán như vậy, em vẫn ghé qua thưởng thức. À, mà bác giải thích cho em nghe làm thế nào mà khi xưa nhà bác lại có 3 thành phần nhỉ?




Từ: Guest PhuND-ToánKGU 79
20/07/2017 22:52:15

Quê của PhuND là vùng cát pha ven biển nên HTX trồng rất nhiều lạc. Mùa thu hoạch lạc thì đúng như NghiPH đã viết: nhà nào cũng thơm phức khoai lạc và nước chè xanh. Nơi mình cũng được tuyên truyền: "Ăn lạc là ăn Gang, ăn Thép !" nên dù làm ra cả tấn lạc mà mỗi nhà chỉ được phép giữ lại vài chục cân. Số lac còn lại phải xuất khẩu. May mà còn lại một ít để àm muối "trường kỳ" cho đám trẻ bọn mình đi học trọ cách nhà vài chục cây số.  Cảm ơn Tổng NghịPH đã đưa thế hệ già về tuổi thơ "kỳ lạ".



Từ: KhanhT
20/07/2017 22:03:42

 


"Do chưa biết mầm của lạc là nơi ra rễ nên một số bác khi trồng đã đưa mầm lạc lên phía trên rồi lấp đất. Mấy cán bộ trẻ mới bổ sung về cơ quan đã bới lên trồng lại cho các bác!"


Zưng mà hồi ấy mình trỉa (gieo) lạc còn đơn giản lắm, chưa có "công nghệ cao" như ngoài Ninh Bình nhà Nghị đâu. Cứ vừa đi vừa trỉa (gieo) xuống rồi từa đất lấp lại như trong ảnh sau, không biết mầm nó ở phía nào, mặc nó mọc thẳng hay cong thì tùy, chỉ khác tý là không "tốt bụng" như anh bạn trong ảnh:



 



Từ: Guest NghiPH
20/07/2017 21:24:58

Triền đê ấy vẫn giăng đầy cỏ may, bạn ạ. 



Từ: Guest Lạc
20/07/2017 19:53:35




@ Bác Nghị. Thanh bình quá, bóc lạc ngày mưa và nhớ tới ngày xưa, em ghen tỵ với bác đấy. Bác có lan man nhớ về con đường đê đầy cỏ may không ạ? Giờ nó ra sao?




Từ: KhanhT
20/07/2017 15:38:43

 


“ăn lạc luộc (hoặc rang), khoai lang luộc với nác mới” thì đúng là quê tui rồi.


Lạc luộc, khoai lang: Có ai đi xa không nhớ?


Ngon nhất là lúc vừa đổ ra rổ cả lạc và khoai đều đang nóng, cả nhà quây quần vừa ăn vừa thổi vừa xuýt xoa kêu nóng. Chỉ sau vào chục phút khi hơi khói bốc lên ngùn ngụt, mùi thơm lạc luộc hòa lẫn với mùi thơm khoai lang luộc tỏa ra là có thể đổ ra rổ và xơi ngay được. Ngon nhất là lúc vừa đổ ra rổ cả lạc và khoai đều đang nóng, cả nhà quây quần vừa ăn vừa thổi vừa xuýt xoa kêu nóng. (Trần Hoài)



 



Từ: Guest NghiPH
20/07/2017 14:16:42

Có lạc thì bóc thôi, bạn ạ. Bóc lạc trong ngày mưa nên càng nhớ ngày xưa lắm! 



Từ: Guest Lạc
20/07/2017 13:13:18




Chào bác Nghị. Trời mưa, ghé thăm nhà bác thấy bác đang bóc lạc, em muốn hỏi bác, nhân dịp gì mà bác ngồi bóc lạc ạ?






Tổng số bài và comment post theo từng khoa

KhoaBài viếtComment
Sinh 563 9482
387 2824
Hóa 882 9765
Luật 721 11647
Toán 66 376
Kinh tế 4 108
Câu Lạc Bộ 30 1
NCS 3 70
Bạn bè 197 1189
Dự bị 0 0
Ngôn ngữ 2 2

10 người post bài nhiều nhất

UserSố bài viết
TungDX 289
NghiPH 306
NgocBQ 130
ThaoDP 108
CucNT 123
CoDM 88
PhongPT 73
HaiNV 93
LiTM 85
MinhCK 70

10 người comment nhiều nhất

UserComment
Guest 7169
NghiPH 3219
LiTM 1879
HaiNV 1853
KhanhT 1743
CucNT 1718
TungDX 1565
ThanhLK 1545
VanNH 1441
ThoaNP 1257
s